Er hum d'iuèrn

Ua perspectiva de losats, neri coma eth cremalh, e d'humalèra que s’escampilhe coma bromèra grisa, d’aquera qu’entèle era tèsta der enteniment. Atau se ve en iuèrn era atmosfèra des nòsti pòbles, mentre enguan sòl dominar era lutz d’un solei tot clarentàs. Tanben pòs enténer, aguesti dies, eth bronit d’escopetes e er idòl de caçaires, en hitge deth bòsc, veus que se confonen facilament damb era cançon amiga des esqueres, eth bram de Garona e era votz ronca des coches en carretèra. Qui a dit que i a silènci ena montanha? Mentretant, e a mesura qu’auance eth dia, er hum conquiste mès isendes e regnes familiars. Ja ac ditz aquera romança plan coneishuda dera Sarsuèla: “Por el humo se sabe donde está el fuego”. Non cau èster guaire escarrabilhat tà campar era atmosfèra aranesa d’aué e descurbir qu’eth huec dera sua economia ei sustot era nhèu, plan qu’ac auem comprovat pendent es darrères setmanes, toti pendents d’aqueth cèu ludent e supèrb, era volentat deth quau entà hèr a nheuar met er ai en còr d’aqueri que dirèctament o indirèctament en depenen. Enguan s’i a amassat tanben er hum, espés e trist, dera agonia dera crisi que jamès s’acabe e que se quauquarren entèle qu’ei era pòcha. Encara manquen uns auti huecs tà cauhar era activitat economica e poguen complementar e refortilhar era ofèrta dera nhèu, quan aguesta non i e. Seràn parcs d’aventura, de léser o de natura, mès son de besonh projèctes clars e realizables. Hè quauque temps que s’an metut es brases entà cremar ua auta lenha, ara cau saber-les profitar e non pèrder dejà mès temps abantes qu’era al.hama s’amòrte e sonque i demore er hum efimèr des bones paraules.

(Diari Segre, 31 de deseme de 2011)