Era Fondacion Privada deth Musèu Etnologic dera Val d’Aran dedique era exposicion d’enguan as “pèires que parlen”, ei a díder, ad aqueri elements arquitectonics qu’an podut supervíuer ath pas deth temps e, sustot, ara vitesa constructiva imposada pera modernitat e eth progrès materiau des darrères decades. Son testimònis fòrts e contundents dera istòria e tanben dera volentat estetica des aranesi de toti es tempsi. Pèires qu’an mercat era casa e er auviatge, e an deishat constància dera sua epòca e estil en forma de simbèu, dita, escut, masca. Bèra ordenança municipau a demorat, e tot, inscrita ena solidesa d’ua pèira. Egregis lumedans decorats presidissen es entrades mès nòbles, mentre mos retròbe eth mistèri per saber ce qué deuien sénter e pensar aqueri aranesi, com ère era sua vida, intima sustot, ath laguens des sòns larèrs, un còp trauessat eth lumedan. Semble qu’alavetz era vida ère fòrça compartida e era intimitat, atau com la coneishem ara, auie encara de nèisher damb fòrça romantica. Impossible prètzhèt, totun, eth de descurbir eth sòn pensament, pr’amor que ne ara èm capables de saber ce qué pensen es òmes e es hemnes dera societat actuau. Es pèires, silentes, mos parlen, se les volem escotar. Mos ac avertís Angelina Cases, presidenta dera fondacion: ei desirable qu’es pèires non queiguen en desbrembe ne que “cap d’aire nau” non les hèsque a desaparéisher. Rebrembi alavetz eth títol d’ua cronica de Carlo Levi sus es sòns viatges tà Sicília: “Es paraules son pèires”, se ditz er escrivan, coma s’es paraules, en contra dera idèa qu’er aire se les empòrte, demorèssen fèrmes e impenetrables, perque, ja se sap, era vida passe, mès çò que demore ac fonden es poètes, artesans des paraules, fòrtes coma es pèires.
(Diari Segre, 16 de junhsèga de 2011)
Cap comentari:
Publica un comentari a l'entrada