11/5/10

Parli aranés

(Jo) “parli aranés”, proclamaue un lèma de pegasolet, bèth temps a, coma insígnia d’afirmacion lingüistica, lèu identitària. Parli aranés, pensi en aranés, gaudisqui e patisqui en aranés. Eth mèn univèrs s’articule e s’exprèsse en aranés. E ac pogui hèr, perque non sò solet. En un cornèr de món, quauqui poblants parlen disparion, e compartissen aquera “parla” damb ues autes, tanben oficiaus (planvoluda eterogeneïtat!), e, ath delà, fòrça d’eri son e vòlen èster diferents. Aranesi, aranesi en aranés, e aranesi en castelhan, en catalan, conscients deth valor universau dera lengua pròpria, qu’exprèsse ua realitat autant d’especifica, ath delà de compartida. Èm pògui, mès non èm pas soleti. Cornèr de món, mès comunitat de sentiment, de viatges d’interèssi comuns, legitims totun. Va mès enlà dera politica, dilhèu ei pura politica en sentit mès plen: punt de trobada, espaci comun, pluralitat ena unitat. Mès va mès enlà dera politica. M’interèsse mès aguest Aran coma val qu’acuelh, encamarde, restaque. E val pòt èster ièrla, pas isolada, ièrla de pensada, de relacions e emocions, damb rius de lengua (d’ua lengua, er occitan, ena sua varianta aranesa) que diboishen un quadre singular. Catalonha a un tresaur ací naut, s’apère Val d’Aran e era sua forma mès blossa ei er aranés, er occitan d’Aran. Es tresaurs se suenhen, se sauven, mès i a tresaurs vius que cau arreviscolar, hèr-les a córrer pes prats dera libertat, ei a díder, dera plea normalitat. Ua lei ei sonque ua lei, mès elaborada com cau, e aplicada com cau, pòt dar er oxigen que permet mantier ben ludenta era al.hama que mos exprèsse. Er aranés!

(Diari Segre, 8 de mai de 2010)