Non i a color

Resulte inversemblant de mantíer era divina equidistància dempús des cara a cara des candidats a president deth govèrn centrau. Zapatero e Rajoy contrapòsen dus projèctes disparions entara governabilitat d'Espanha.

A despièch de qu'eth candidat dera dreta non parle de futur, ei facil endonviar ua prepausa de retraïment (en drets sociaus e civics), que va dera concepcion centralista der Estat a un modèu neoliberau de societat. Aguest modèu incidís ena reduccion dera despena publica, reconeishuda peth madeish Rajoy en darrèr debat, e a coma principau victima ath ciutadan feble que sonque le demore era politica entà auançar ena vida, coma rebrembe eth sindic d'Aran en sòn blòg.

En çò que tanh a Aran, cau rebrembar un còp mès qu'eth PP s'a plaçat damb tota claredat contra era nòsta lengua e contra eth nòste país, pr'amor qu'a recorrut en Tribunau Constitucionau es articles que reconeishen era nòsta realitat occitana de territori istoric laguens de Catalonha e era oficialitat der aranés-occitan en ensem de Catalonha. Ei plan grèu aguest posicionament pr'amor que retrotè ar aranés, lengua minorizada, as tempsi en qué se consideraue ua parla e desarme er exercici deth nòste autogovèrn en negar a Aran era obvietat de realitat occitana damb singularitat pròpria. Totun, encara ei mès grèu qu'aguest atac age cobertura politica en ajuntament de Vielha damb es "campeons" deth nacionalisme aranés. ¿Damb quina legitimitat pòt Convergéncia impartir leçons de país quan es sòns sòcis de govèrn mos nèguen exercir er autogovèrn damb normalitat?

Entà Zapatero, eth reformisme constituís era sua mèrca politica. "Integralisme ena finalitat, gradualisme ena aplicacion. Aguesta ei era tèsi deth reformisme sociau", poderie èster eth lèma que la sintetize, segontes es paraules que ja utilizèc Josep Carner en tot parafrasejar un editoriau de La Publicitat qu'analizaue eth programa deth Partit Socialista Unificat d'Itàlia. Deuie córrer er an 1925. "Mès -higie Carner- aquera qu'a d'èster era tèsi de tota politica democratica". De tota politica sociaudemocratica que, coma eth projècte de Zapatero, mos permet d'auançar damb ua inversion publica pro potenta coma tà qu'es mès fèbles non demoren desprotegidi, en tot estiéner ath còp drets civis e sociaus, graduaument, damb er objectiu "integrau" de garantir era igualtat d'oportunitats.

Eth projècte de gasificacion dera Val d'Aran respon ad aguest objectiu, ja que mos assegure, tanben as aranesi, aluenhadi de tot, era possibilitat de melhorar es servicis publics de cada larèr. Dera madeisha manèra qu'era dubertura deth nau tunèl de Vielha (a despièch des polemiques) e er estudi dera melhora dera N-230 enquia França son uns imperatius que garantissen eth nòste dret a disposar d'ues infraestructures modèrnes e segures. Ath delà, a estat damb eth govèrn de Zapatero qu'eth Conselh Generau a pogut signar eth prumèr convèni bilaterau damb er Estat entà aplicar un plan de desestacionalizacion deth torisme damb era finalitat d'internacionalizar era nòsta ofèrta coma destinacion de montanha. Projèctes que son de besonh de seguir en ensem d'un projècte globau de reformisme sociau e territoriau que sonque mos pòt assegurar aué er equip deth president Zapatero.