Aran e eth Pirenèu

Ara fin, era Val d’Aran demore excludida dera organizacion des vegueries, segontes er acòrd ath quau an arribat es grops dera quèrra catalana, ei a díder, ICV, ERC e PSC, damb qui Unitat d’Aran manten aliança politica (e pensi que damb plan bon critèri e mielhors resultats). Aran ei un país deth Pirenèu e damb eth Pirenèu i vò apregondir era sua relacion. Mès sonque a compdar deth sòn reconeishement coma país damb autogovèrn e volentat de projectar-se en futur ena proximitat des sues institucions pòt justament concertar es sòns desirs, es sòns besonhs e interèssi damb era rèsta de pòbles que formen aguest “Naut Pirenèu” nòste, tan alongat e tan mancat de connexions transversaus e, de viatges e dilhèu per açò darrèr, d’ua consciéncia d’identitat compartida. Èm òmes, hemnes, de montanha, de frontèra, mès tranquils qu’es que demoren aquiu baish, en tot víuer damb aquera vitesa… Èm mès pògui, tanplan, amassadi en diuèrsi corròps –“assentaments”, segontes se ditz–, que s’an conformat ath long deth temps per un determinisme geografic, agaçant e tot en bèth moment. Pòt semblar era descripcion d’ua auta epòca, mès encara èm a dues ores de Lleida, a autant dera Seu, non cau díder alavetz de Barcelona, e pas a pas mos calerà apropar as grani centres, mès non mos calerà pèrder era anima que s’amague entre es montanhes. Eth Pirenèu ei diuèrs, encara mès Catalonha, qu’a hèt un gran gèst que, mesi entà darrèr, semblaue impossible. S’a vist en miralh e a s’a vist mès plurau e, per aquerò madeish, mès esplendida, coma eth Pirenèu a on èm, coma era Val qu’auem volut hèr mès nòsta e qu’aué ei mès de toti.

(Diari Segre, 5 de junh de 2010)