Aran, país rurau

Aran ei un país rurau, perqué, entre ues autes causes, es sòns municipis an mens de 10.000 abitants (n'era populacion sancèra deth país arribe ad aguesta chifra!).

Ath delà, es limits geografics son pro evidents. Bèn, mens tàs constructores, eth podèr factic de vertat. (E pas es indústries alternatives que sagen de complementar eth mònocultiu deth torisme de nhèu. Ath finau, semblarà que toti son parions e que toti es alcaldes an germaníssims constructors...)

Mès Aran ei tanben ua des "comarques" de Catalonha enes quaus eth pes deth PIB primari e era ocupacion agricòla ei menor qu'era mieja. Son fòrça es condicionants: era pression immobiliària, era vulnerabilitat e desproteccion des pagesi...

Ua auta causa ei era "urbanizacion mentau e de servicis" (injeccion de cultura e d'infraestructura de servicis publics) qu'eth país a de besonh... O non! N'i a que s'i trapen a plaser ena mediocritat. Bèn, aumens que mos den era oportunitat d'urbanizar es consciéncies.

Eth problèma ei era ocupacion sauvatja deth territòri. Massa mauvestats se produsissen contra eth minim sentit dera cultura urbanistica e arquitectonica. E alavetz? Arturar eth creishement? Tanpòc. Endreçar-le e planificar e reequilibrar eth territòri.

Eth Plan Territoriau pòt èster un bon esturment, surtot quan prevé er impols economic e de refòrç de servicis de Vielha e der "hilat Les-Bossòst". Atau que sei cap ce per qué i cau èster en contra...