19/6/12

Net barrada

Comenci a liéger era darrèra novèla de Vidal Vidal, Nit endins, dempús dera sua presentacion en otèl Tuca, “un quatre estrelles pel qual l’Andreu (eth protagonista) sentia debilitat, sobretot a causa dels seus grans salons amb barra de bar quadrada i llar de foc”. Abantes de hicar-mos en un d’aguesti espacis tà que Paco Boya ne hèsque era presentacion de rigor, er autor, amorós der aranés e era Val (“l’Aran sempre se li posa bé”, ath personatge), mos demane ce com se ditz en occitan deth país eth títol dera òbra. Ficus esclarís eth dubte: “net barrada”. En aqueth aranés nòste de Canejan, l’è entenut fòrça viatges, era expression, mès ena sua forma plurau: “nets barrades”, coma se siguessen abituaus aqueres nets neres e escures, coma es nets que sòlen atrauessar es mistics: nets de depuracion e soletat, nets de purificacion des sentits, quan era amna ges de si e de totes es causes e morís en eres per “mortificacion” e entà víuer en un “amor doç e gustós”. Talament, ua net de purgatòri. “En una noche oscura…” De bèra forma, aqueri viatges d’Andreu ena net escura e barrada pes entorns de Lleida, o ja fòrça mès enlà, semblen respóner a un anim d’evidenta soletat e ua cèrta purga, dempús d’un tarrabastèri intèrn, dempús dera decepcion vitau. Gésser de si, d’açò qu’auies e daues per hèt, e adreçar-te de cap tà un lòc indeterminat damb era esperança de tornar-te a trobar. Fòrça viatges acompanhat pes “enemics” qu’esviten es mistics: “eth món, eth demòni e era carn”. Guaire còps les auem atrauessat, aqueres nets!, damb aqueri viatges en carretèra, en tot amiar eth coche, solets, en tot respirar damb alendades d’agonia e, ath temps, d’estonanta patz, coma quan un morís, e renèish!, doçament.

(Diari Segre, 16 de junh de 2012)