Garona enjós se forme er hiu que teishís ua tèrra comuna, despartida en termières d’artifici, mès damb era flaira inconfundibla d’aquerò qu’a estat e qu’encara demore a còp d’alendades ena mèrca d’ua pòrta, en libre d’ua botiga toristica, en pannèu deth carrèr escrit ena lengua d’alavetz. Quan baisham mès enlà e seguim eth camin (tanben camin compostellan) es arrius e es vals se honen e er arriu d’arrius mos semble fauçament tranquilàs, de guitèra ampla perque li güege vuedar era vida en aigües atlantiques, e deth sòn pas pera Val, punt de partida, que ja n’auíem un rebrembe chocant e digne, mos apareish alavetz en instant d’ua pensada coma er arriu joviau, agrèst e alègre que banhe e da vida as occitanes tèrres, que de tant baishar, s’estanque e les acabe amarant totes tà que non i age dubte possible sus er espaci mutuau qu’era istòria a jargat. Der Albi sauvat dera eretgia catara, recatolizat de forma espectacular damb era sua catedrau arròia, enquiath Bordèu senhoriau que sauve un immens Garona e le liure tara mar, auem passat per aqueth lòc qu’a de besonh ua guardada retrospectiva entà sajar de compréner mès enlà dera pompa francesa. Còrdas, Ròca Amador, Caors, Sarlat, Periguers… son coma es estances deth pelegrin qu’intuís eth lòc determinat, encara amagat, e sap qu’era modernitat se li escape des mans se non se consèrve era memòria antiga, laguens deth sòn orizon actuau. Mentretant, descurbim parçans impensables: glèises medievaus ara mòda bizantina, per exemple. Coma er aigua de Garona, mos deisham emportar e alavetz, e sonque alavetz, era tèrra se mos aufrís dubèrta, esperançada, mos artenh e delimite e mos libère de tot, ua tèrra qu’acuelh quauquarren que ja non vedem, mès que, totun, se mos hè present ena memòria talament com se l’auessem vescut.
(Diari Segre, 27 d'agost de 2011)
Cap comentari:
Publica un comentari a l'entrada