Aran, mès enlà des vegueries

Era lei de vegueries, aprovada aguesta setmana, excludís era Val d'Aran der encastre der "Alt Pirenèu" e arrefortís era sua singularitat de forma clara, en tot daurir era possibilitat a qu'er Estat reconeishe era Val coma ua unitat provinciau. Eth pas entà dauant qu'apregondís er estatut singular d'Aran en Catalonha, d'acòrd damb er Estatut, ei inqüestionable e permet, ath còp, aubirar un futur disparion d'assolidament der autogovèrn non sonque en marc de Catalonha, senon tanben en ensem der Estat, coma a assegurat de forma reiterada eth sindic Francés Boya.

Quan calgue negociar damb es Còrts es naui limits provinciaus tà constituir es vegueries, eth tèma "Aran" prenerà carta de naturalesa per prumèr còp, perque atau ac establís dera lei de vegueries, en çò que tanh ath nòste reconeishement "provinciau", se siguesse possible, e atau ac prevé er ordenament juridic espanhòl, en çò que tanh ara potestat entà crear naui ens (vegueries) qu'altèren es limits provinciaus, reguladi pes Còrts Generaus. 

Pensi que encara non èm deth tot conscienti dera inflexion qu'aguesta lei signifique entàs nòstes aspiracions collectives, a despièch des cants de sirèna que lance era oposicion, fòrtament desacreditada peth nul papèr aquerit en tot eth procès. Ua auta oportunitat perduda entath consens sus es ahèrs de país. 

Totun, eth debat començarà quan reaument sigam conscienti deth país que volem en un futur non tan luenhan, en aguest contèxte catalan tan alterat e remoigut: ¿Voleram hèr d'Aran ua comarca mès d'ua Catalonha sobirana e independenta, ena linha que desvolopen es nacionalistes catalans? ¿O serà mès convenient explorar vies de reconeishement "estatau" en marc dera Espanha plurau e federau, mès d'acòrd damb eth pensament progressista, aranesista e catalanista? Aguest comence a èster dejà eth dilèma.