Eth debat territoriau

Era aprobacion deth projècte de Lei de vegueries a centrat bona part deth debat politic d'aguesta setmana en Aran. Abantes d'entrar en matèria, totun, non voleria deishar de hèr mencion ar article der assessor deth Grop d'Unitat d'Aran ena Deputacion, Roger Fort, en diari digitau viurealspirineus.cat. Fort da compde d'ua auta forma de hestejar eth Magràs, ara qu'arribe.

Voleria completar era frasa iniciau. Dilhèu ei eth prumèr còp, d'ençà de trenta ans de democràcia, qu'eth debat sus er encastre territoriau d'Aran en Catalonha / Espanha transcendís es nòstes termières damb era veeméncia qua'c ven de hèr aguesti dies. Bona pròva n'ei eth seguiment periodistic d'un diari tan centrau en espaci mediatic catalan coma El Periódico, qu'a destacat fòrça era "desafeccion" aranesa, se non s'arriben a escotar es sues legitimes aspiracions.

I coïncidissen diuèrsi factors, mès son determinants eth consens sociau e era unitat deth pòble aranés e era fermesa demostrada peth sindic Francés Boya, que, peth dauant des aliances politiques conjunturaus, non a dubtat en deféner damb tota contundéncia es drets politics d'Aran ena naua organizacion territoriau. I a rasons de país, valors e principis irrenonciables, que non entenen d'estratègies ne tanpòc d'amistats. E de viatges uns e uns auti chòquen inevitablament.

Dilhèu, per aguesta actitud fèrma deth Sindic, quauque dirigent dera oposicion, fòrtament desorientat, a persutat en camin deth doble discurs, o triple, o..., en dar supòrts de fachada, mentre pera pòrta de darrèr expedís era critica mès agra. E s'equivòque, donques es ciutadans demoren unitat de vertat, confidada e sentuda, non simple tramit tà quedar ben.

Semble improbabla era constitucion, a curt e miei tèrme, dera vegueria der Alt Pirineu, perque requerís dera aprobacion deth Govèrn centrau, coma mos rebrembe aué Miquel Noguer, en El País. Mès eth Govèrn aranés aspire a cambiar eth redactat dera Lei entà excludir, de forma clara, Aran dera vegueria, enes tèrmes qu'establisque era legislacion vigenta. Aguest ei eth prètzhèt que mos demore entàs pròplèu dies.