Sòl èster era cultura un des airaus que prumèr recep non sonque era dalhada pressupostària, senon que la patís de forma mès acusada en tèrmes tant absoluts com relatius respècte der ajustament generau. Toti entenem que, clar, i a uns auti besonhs prioritaris, fòrça mès importants e delicadi. Mès era cultura hè referéncia tanben a com ua societat s’organize entà susvelhar era coesion intèrna. Mès encara: dilhèu non seríem a on èm se prealablament non auessem patit ua decadéncia morau e espirituau, ua pèrta constanta des valors der umanisme, a on era cultura dèishe d’èster sotscultura e ocupe eth lòc que li pertòque, ena excelléncia der esperit. Volem díder qu’era gessuda d’aguest trauc serà culturau o non serà, perque era garantia d’accès ara cultura (qu’ei educacion, coneishement, creacion, ennobliment der esperit) enes madeishes condicions entà toti mesure plan ben, e de forma fòrça precisa, eth grad d’igualtat e progrès d’ua comunautat. Eth problèma ei que non sonque l’auem deishat de costat ara, senon que jamès i auem credut de vertat, o, çò qu’ei piri, l’auem confonut damb d’autes foncions tà nosati mès utiles. E atau mos va: hicadi de plen en aguest estat d’estordiment e involucion percebuda com inevitabla. Mès era cultura ei un camin sense fin que se daurís en miei deth desèrt dera existéncia, en nòste radicau abandonament, perque era contribusís de forma determinanta a hèr-mos en comunautat. Mos autrege un lòc ena omogeneïzacion der espaci. Açò ac an entenut plan ben es pòbles minorizadi que com Catalonha (damb tota era poténcia dera literatura catalana, era creacion e eth debat contemporanèus) e Aran (referéncia occitana, damb un patrimòni encara per descurbir), andús damb lengua pròpria (esturment culturau per excelléncia), harien ben de tornar-la a plaçar en punt de gessuda d’un projècte autentic de progrès.
(Diari Segre, 10 de març de 2012)
